Bukowe Berdo w Bieszczadach - żółty szlak z Mucznego czy niebieski szlak z Pszczelin?

Bukowe Berdo (1311 m n.p.m.) - widokowy szczyt w Bieszczadach

Bukowe Berdo to masyw górski w Bieszczadach, o trzech kulminacjach:

• Szołynia 1201 m n.p.m.
• Połonina Dźwiniacka 1231 m n.p.m.
• Bukowe Berdo 1313 m n.p.m.

Zobacz: Atrakcje Bieszczadów - wszystko co warto zobaczyć

Najwyższa z kulminacji Bukowego Berda znajduje się obok Krzemienia i współtworzy z nim podwójny szczyt, często spotykany w Bieszczadach. Na szczyt Bukowego Berda najłatwiej dostać się z Mucznego. Stąd też biegnie najbardziej widokowy szlak, który dokładnie opisany został w dalszej części artykułu.

Jako uzupełnienie warto jeszcze wspomnieć, że Połonina Dźwiniacka często utożsamiana jest z Bukowym Berdem. Jednak nie jest to ten sam szczyt (kulminacja). Gdyż tak naprawdę to tylko jedna z kulminacji masywu górskiego, na którym znajduje się Bukowe Berdo, które mimo, że nie należy do ścisłej czołówki szczytów pod względem popularności, to jest jednym z najpiękniejszych miejsc w Bieszczadach Wysokich. Dzięki swojemu położeniu, spacer grzbietem Bukowego Berda dostarcza potężną dawkę niesamowitych widoków na najpopularniejsze w tym regionie szczyty.

Zobacz również: Smerek - mapa szlaków, noclegi

Muczne jako bieszczadzka baza wypadowa

Muczne, to niewielka wieś zlokalizowana w dolinie potoku Muczny, w gminie Lutowiska, założona w 1590 roku. To właśnie z tej niewielkiej osady w głębi Bieszczad warto zacząć swoja wyprawę na Bukowe Berdo. Dlaczego? Przede wszystkim szlak z Mucznego jest najkrótszy ze wszystkich szlaków, którymi moglibyśmy się dostać na jego szczyt. Druga sprawa, to jego łagodne nachylenie, 630 m przewyższeń jakie mamy do pokonania wychodząc z Mucznego, to przy niespełna 6 km trasie "wyzwanie", któremu z całą pewnością podoła każdy, nawet najmniej wysportowany turysta.

Do Mucznego warto zajrzeć również z innych względów. Oprócz szlaku na Bukowe Berdo znajdziemy tu wieżę widokową na Jeleniowatym oraz Leśniczówkę Brenzberg - miejsce okrutnego mordu, jakiego dokonała Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) na 74 Polakach w 1944 roku, a także pokazową zagrodę żubrów.

Zobacz również: Muczne żubry - Pokazowa zagroda żubrów w Mucznem 

Bukowe Berdo żółty szlak z Mucznego - najkrótszy szlak na Bukowe Berdo

Początek żółtego szlaku, z którego należy rozpocząć marsz znajduje się w Mucznem, na przeciwko Centrum Promocji Leśnictwa (CPL). Na miejscu jest oznakowanie zarówno szlaku jak i okolicznych ciekawych miejsc (tablica informacyjna przy CPL). Rozpoczynając wędrówkę mijamy kilka budynków wraz z niewielkim sklepikiem i wchodzimy na szlak biegnący przez widoczną ścieżkę leśną. Przy ścieżce znajduje się informacyjno-kasowy punkt Bieszczadzkiego Parku Narodowego, w którym zakupujemy bilety wstępu na szlak i kierujemy się dalej w stronę Bukowego Berda.

Po lewej stronie budki kasowej jest parking, jednak nie znajduje się on bezpośrednio przy drodze głównej biegnącej przez Muczne tylko przy szlaku i nie jest przez to widoczny. Dlatego większość turystów parkuje na wcześniejszych parkingach.

Kontynuując marsz przechodzimy obok dawnego krzyża i tablicy opisującej ścieżkę przyrodniczą "Bukowe Berdo". Jest ona podzielona na dwa fragmenty, jednak jej bieg spójny jest z przebiegiem szlaku na Bukowe Berdo z Mucznego. Jedna część ścieżki przyrodniczej biegnie z Pszczelin (przystanki od 1 do 10) i na przełęczy spotyka się z fragmentem ścieżki biegnącym z Mucznego, której przystanki oznaczono od 1A do 6A. Na przełęczy (miejsce gdzie kończy się żółty szlak) ścieżka przyrodnicza spotyka się ze szlakiem niebieskim biegnącym prosto na szczyt Bukowego Berda, a jej przystanki od 11 do 18 towarzyszą nam podczas wędrówki.

Po wejściu do lasu zaczynamy nieco wspinać się pod górę, szlak po chwili zwęża się zmieniając się w wąską ścieżkę, która momentami zmusza nas do nieco większego wysiłku.

Po chwili zbliżamy się do granicy Bieszczadzkiego Parku Narodowego (miejsce w którym stoi słupek). W BdPN należy poruszać się wyłącznie oznaczonymi szlakami, dlatego od tego miejsca pamiętamy, aby nie zbaczać ze szlaku.

Kiedy ścieżka zaczyna się piąć nieco mocniej w górę, to znak że do grani Połoniny Dźwieniackiej zostało już niewiele drogi. Do przełęczy, w której kończy się żółty szlak docieramy w około 75 minut. Dalsza część drogi z wejściem na szczyt powinna zająć mniej więcej 45 minut.

Informacja dodatkowa:
Szlakiem żółtym docieramy do grani Bukowego Berda, dlatego zbliżając się do końca żółtego szlaku zobaczymy tabliczkę z napisem "Bukowe Berdo". Może to być myląca informacja, zwłaszcza dla mniej doświadczonych turystów. Będzie to dopiero początek grzbietu Bukowego Berda, a nie jego szczyt, na który dopiero zmierzamy.

Przekraczając granicę lasu wchodzimy na strome zbocze Bukowego Berda wspinając się na jego grzbiet. Po jego osiągnięciu żółty szlak zostaje zastąpiony niebieskim, jednak widoków za naszymi plecami nie zastąpi nic, dlatego oglądamy się i podziwiamy wspaniałą panoramę na Muczne, Połoninę Caryńską, po lewej Bukowe Berdo i Kopę Bukowską.

Od tego miejsca pozostała część trasy to uroczy i bardzo widokowy fragment szlaku uznawany przez niektórych za najpiękniejszy w całych Bieszczadach. Po 20 minutach marszu granią Bukowego Berda zobaczymy Krzemień (1335 m n.p.m.) oraz Tarnicę (1346 m n.p.m.), a po prawej od Tarnicy, Szeroki Wierch.

Przy dobrej pogodzie idąc dalej w kierunku Bukowego Berda widoczne będą przepiękne widoki na Muczne, Lutowiska, Kopę Bukowską, Krzemień, Halicz, Rozsypaniec, dolinę Terebowca i Szeroki Wierch oraz Połoniny i Rawki.

Obecne na masywie górskim Połoniny Dźwieniackiej spotkamy liczne wychodnie skalne, które ubogacają szlak dodając mu "charakteru". Powrót ze szczytu Bukowego Berda dostarczy nam jeszcze więcej wrażeń, ponieważ wszystkie najwspanialsze widoki będziemy mieć bezpośrednio przed sobą.

Wracając jeszcze na moment do wychodni skalnych obecnych wzdłuż masywu Bukowego Berda... Na jednej ze skał wystających z ziemi zamieszczona jest tablica poświęcona Marianowi Hadło, który przez wiele lat był prezesem Bieszczadzkiej Grupy GOPR. Zmarł 12 sierpnia 2007 roku. Jednak od 2014 roku trasa szlaku została zmieniona i nie biegnie już obok tablicy. Bieg trasy zmieniono na długości 500 m, a nowy szlak poprowadzono stokiem północnym poniżej grzbietu.

Po wejściu na wierzchołek Bukowego Berda warto chwilę przysiąść by nacieszyć się widokami jakie oferuje szczyt. Mając do dyspozycji jeszcze kilka godzin czasu można udać się na przynajmniej jedno ciekawe miejsce w okolicy Bukowego Berda. Przykładowo trasa na Krzemień zajmie około 30 min, a widoki jakie z stamtąd zobaczymy z pewnością nas miło zaskoczą.

Bukowe Berdo najlepiej wygląda jesienią. Gęsty bukowy las mieni się wówczas wszystkimi odcieniami złota, a widoki z grzbietu Połoniny Dźwieniackiej dostarczają dodatkowych wrażeń, których próżno szukać gdzie indziej.

Szczyt bukowego Bedra pozostaje w dalszym ciągu w cieniu turystycznego zainteresowania. Warto wykorzystać ten fakt, gdyż w sezonie popularne szlaki w Bieszczadach są zatłoczone, a i o miejsce parkingowe w takich miejscach trudniej. Zdobywanie Bukowego Berda nie jest niczym nadzwyczajnym, a widoki jakie oferuje ten szczyt nie odbiegają atrakcyjnością od innych dobrze znanych bieszczadzkich szczytów.

Bukowe Berdo szlak na Tarnicę

Chcąc dotrzeć na szczyt Tarnicy z Bukowego Berda przechodzimy przez Krzemień i dalej do Przełęczy Goprowskiej, z której schodami trafimy najpierw na przełęcz pod Tarnicą, a następnie na jej szczyt.

Ile się idzie na Bukowe Berdo z Mucznego?

Wyruszając żółtym szlakiem z Mucznego na Bukowe Berdo jesteśmy w stanie dotrzeć na jego szczyt w około 2,5 godziny przy umiarkowanym tempie marszu.

Zobacz również: Bieszczady szlaki - najpiękniejsze szlaki w Bieszczadach

Czy można dotrzeć na Bukowe Berdo przez Szeroki Wierch?

Wybierając szlak czerwony z Ustrzyk Górnych idąc przez Szeroki Wierch, przełęcz pod Tarnicą i Krzemień, możemy dojść na Bukowe Berdo. Jednak trasa z Ustrzyk Górnych jest długa i wymagająca. Liczy dokładnie 10 km oraz 900 m przewyższeń do pokonania. Jest to raczej trasa dla osób lubiących dłuższe marsze po górach. Czas przejścia w jedną stronę to minimum 4 godziny drogi.

Czy można dotrzeć na Bukowe Berdo z Pszczelin?

Jest to możliwe idąc niebieskim szlakiem z Pszczelin. Jednak do pokonania jest wówczas odcinek o długości 11,5 km i 872 m przewyższeń. Czas jaki potrzeba do przebycia trasy w jednym kierunku wynosi około 5 godz.

Bukowe Berdo mapa - niebieski szlak + żółty szlak, parkingi