Bieszczady: atrakcje turystyczne, najpiękniejsze szlaki, noclegi. Wszystko, co warto wiedzieć o Bieszczadach
Bieszczady to nie tylko zielone połoniny, wartkie strumyki i długie, malownicze szlaki. Bieszczady to przede wszystkim zapierające dech w piersiach widoki, których wyjątkowość dostrzeżesz jedynie będąc na miejscu. W tym artykule odkrywamy wszystkie najważniejsze atrakcje Bieszczadów, które wypada wziąć pod uwagę planując wycieczkę w ten region. Zobacz naszą TOP LISTĘ najlepszych bieszczadzkich atrakcji!
Posiadasz obiekt noclegowy na Podkarpaciu?
Dodaj go do bazy serwisu Rzeszów Podkarpackie.
Gdzie leżą Bieszczady - czyli wielka pętla bieszczadzka na celowniku
Bieszczady znajdziecie w województwie Podkarpackim, a dokładniej w jego południowej części. Tworzą one grupę dwóch pasm górskich w obrębie Karpat. Pasma te rozciągają się pomiędzy Przełęczą Łupkowską, która stanowi granicę między Beskidem Niskim, a Bieszczadami oraz Przełęczą Wyszkowską znajdującą się na Ukrainie, która należy do łańcucha Zewnętrznych Karpat Wschodnich.
- Bieszczady Wschodnie
- Bieszczady Zachodnie
Pasmo Bieszczadów Wschodnich w całości leży na Ukrainie, natomiast Bieszczady Zachodnie rozmieszczone są częściowo pomiędzy Polską, a Ukrainą. Bieszczady wchodzą w skład Beskidów Wschodnich, a te z kolei są częścią Zewnętrznych Karpat Wschodnich.
Ciekawostką jest fakt, że najwyższy szczyt w Bieszczadach leży po stronie ukraińskiej i jest nim Pikuj (1405 m n.p.m.). Warto również pamiętać, że Bieszczady to region Polski najdalej oddalony na południe.
To tutaj znajdują się jedne z najpopularniejszych szczytów górskich w Polsce jak Tarnica, Połonina Caryńska, Połonina Wetlińska, czy Bukowe Berdo.
Artykuły z kategorii Bieszczady
Wodospady w Bieszczadach - bo Bieszczady to też wodospady
Niesamowita historia krzyża na Tarnicy
Smerek: szczyt w Bieszczadach - mapa szlaków, noclegi
Szlaki w Bieszczadach, którymi naprawdę warto przejść
Bieszczadzki Park Narodowy
Żubry w Mucznem - Pokazowa zagroda żubrów w Mucznem Bieszczady
Góry Słonne i najbardziej znane serpentyny w Bieszczadach
Szybowisko Bezmiechowa - Akademicki Ośrodek Szybowcowy
Narty w Bieszczadach? Zobacz stoki i wyciągi narciarskie w Bieszczadach
Połonina Wetlińska i kultowa Chatka Puchatka
Jeziorka Duszatyńskie - tajemnicze jeziorka w Bieszczadach
Jezioro Solińskie i zapora w Solinie - atrakcje turystyczne nad Soliną
Wodospad Czartów Młyn w Bieszczadach - Szlak wzdłuż potoku Czartów Młyn
Wodospad na Olszance w Uhercach Mineralnych po drodze w Bieszczady
Sine Wiry - Wyjątkowy rezerwat przyrody w Bieszczadach
Wodospad Szepit na potoku Hylatym w Zatwarnicy - Bieszczady
Bukowe Berdo w Bieszczadach - żółty szlak z Mucznego czy niebieski szlak z Pszczelin?
Tarnica - najkrótszy szlak z Wołosatego i inne możliwości dotarcia na najwyższy szczyt w Bieszczadach
Muczne: wieża widokowa na Jeleniowatym w Bieszczadach
Kamień Leski - zobacz jadąc w Bieszczady
Cudowne źródełko w Zwierzyniu - Zwierzyń w Bieszczadach
Wodospad Siklawa Ostrowskich w Wetlinie na Starym Siole - Bieszczady
Ruiny zamku Sobień - Manasterzec k. Załuża. Zobacz jadąc Bieszczady
Połonina Caryńska - najpiękniejszy szlak w Bieszczadach, mapa i opis
Ruiny klasztoru Karmelitów Bosych w Zagórzu, historia w którą nie uwierzysz
Niedźwiedzie w Bieszczadach - Co jeśli trafisz na jednego z nich?
To bardzo prawdopodobne. Ponieważ to właśnie w południowej części województwa podkarpackiego żyje 90% populacji niedźwiedzia brunatnego. Dokładna liczba osobników nie jest znana, jednak szacuje się że nie jest ich więcej niż 100. Dlatego trzymaj się wyznaczonych szlaków turystycznych, by nie zaburzać spokoju w dzikich miejscach, w których czują się jak w domu.
A jeśli już o zwierzętach mowa, Bieszczady to doskonała okazja, by zobaczyć rysia, wilka, żbika, a nawet węża Eskulapa.
Noclegi w Bieszczadach
Na terenie Bieszczadów znajdziecie całą gamę obiektów noclegowych oferujących swoje "4 ściany". W zależności od oczekiwań możecie zdecydować się na Solinę lub Polańczyk - będzie to dobry wybór jeśli planujecie dłuższy wypoczynek nad Jeziorem Solińskim, a spore tłumy nie są dla was problemem. Działa tu od lat duże uzdrowisko i sporo luksusowych hoteli i pensjonatów. Jednak nocleg należy tutaj rezerwować z wyprzedzeniem, gdyż ze względu na spore oblężenie, zostawiając rezerwację na ostatnią chwilę może być z tym problem.
Wetlina, Brzegi Górne, Ustrzyki Górne, Wołosate - to miejscowości, na które warto zdecydować się wówczas, gdy w Bieszczady jedziemy z zamiarem zdobywania górskich szczytów. Są to idealne bazy wypadowe na popularne bieszczadzkie szlaki.
Z Wetliny będziemy mieli blisko na Przełęcz Orłowicza, do Wodospadu Ostrowskich i Riabą Skałę.
Z Brzegów Górnych i Ustrzyki Górnych z łatwością dotrzecie na Małą i Wielką Rawkę, Krzemieniec i Trójstyk Granic oraz Połoninę Wetlińską i Caryńską.
Natomiast Wołosate to świetny wybór jeśli chcemy mieć blisko na Tarnicę, Halicz, Rozsypaniec i Szeroki Wierch.
Schroniska w Bieszczadach
Schroniska, to jedna z popularnych opcji noclegu, którą wybierają turyści. Niektóre z nich położone są z dala od cywilizacji, a w ich wnętrzu panuje unikalna atmosfera. Mimo że w wielu z nich brakuje kuchni czy łazienki, wielu górskich pasjonatów decyduje się na nocleg w tego typu miejscach. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze bieszczadzkie schroniska.
Chatka Puchatka
Chatka Puchatka to kultowe schronisko na Połoninie Wetlińskiej, które po gruntownej odbudowie zostało uroczyście otwarte 23 września 2022 roku, a już od dnia następnego rozpoczęło przyjmowanie turystów. Także korzystamy! Nocleg na wysokości 1232 m n.p.m. w Bieszczadach dostępny jest tutko tutaj. Przed budową nowego schroniska funkcjonowała tu od lat 50-tych drewniana chatka, którą budowało wojsko dla celów obserwacyjnych. Zaraz po tym jak żołnierze opuścili połoninę wraz z chatką (1956 rok), obiekt przejął rzeszowski oddział PTTK. Chatka przez 11 lat pełniła funkcję górskiego schronu. Dopiero w 1967 roku Lutek Pińczuk - legenda Bieszczad, zdecydował się prowadzić schronisko i robił to do 2016 roku.
Obecnie Chatka Puchatka należy do Bieszczadzkiego Parku Narodowego i stanowi jedną z głównych atrakcji Bieszczad.
Chata Socjologa
Chata Socjologa przyciąga tych, którzy pragną oderwać się od codziennego zgiełku i zanurzyć w prostocie życia na łonie natury. Tutaj, przy kominku i blasku świec, wspomina się stare dobre czasy i snuje odważne plany na przyszłość.
Jednak zanim zdecydujesz się odwiedzić to miejsce, poznaj kilka istotnych szczegółów:
- Warunki w Chatce Socjologa są dość surowe - nie ma tu prądu, bieżącej wody ani gazu.
- Woda pochodzi z ujęcia, a gotowanie odbywa się na kuchni opalanej drewnem.
- Zapomnij o wizycie w sklepie - na miejscu nie kupisz niczego do jedzenia ani do picia.
- Musisz zadbać o swoją wygodę, zabierając ze sobą nie tylko niezbędne rzeczy takie jak latarka, śpiwór czy buty na zmianę, ale także pozytywne nastawienie, które pomoże ci przetrwać niecodzienne warunki.
Pozostałe schroniska w Bieszczadach
- Studencka Baza Namiotowa w Rabem
- Schronisko PTTK w Wetlinie
- Schronisko PTTK w Komańczy
- Schronisko PTTK w Jabłonkach
- Schronisko w Smolniku nad Osławą
- Bacówka PTTK pod Honem w Cisnej
- "Chata na końcu świata" w Łupkowie
- Harcerska Baza Namiotowa w Nasicznem
- Bacówka PTTK w Jaworzcu
- Studencka Baza Namiotowa w Łopience
- Bacówka PTTK pod Małą Rawką
- Schronisko "Pod Wysoką Połoniną" w Wetlinie
- Schronisko "Koliba" na Przysłupie Caryńskim
- Schronisko PTTK "Kremenaros" w Ustrzykach Górnych
37 najciekawszych atrakcji turystycznych, które warto zobaczyć w Bieszczadach
Bieszczady to wyjątkowy region Polski, klimat jaki tu panuje sprawia, że chętnie się tu wraca. Przyciągają zarówno dobrze znane od wielu lat atrakcje jak zapora w Solinie oraz te nowe jak np. wieża widokowa na Holicy, która oddana została do użytku końcem lipca 2023 roku. Nie brakuje też ciekawych szlaków i miejsc jeszcze przez wielu nieodkrytych. Można śmiało powiedzieć, że Bieszczady na wakacje to idealny kierunek, bo oprócz szlaków i połonin dostępnych jest tu szereg innych atrakcji. A niektóre z nich znane Wam będą z popularnego serialu Wataha.
Poznajmy zatem top listę 37 największych atrakcji Bieszczadów.
Bieszczadzka kolejka leśna
Kolej wąskotorowa powstała w Bieszczadach pod koniec XIX wieku. Ze względu na fakt, iż system transportowy ogólnie wówczas znany składał się głównie z żeglugi śródlądowej, konnego transportu drogowego i kolei, w Bieszczadach ten ostatni sposób transportu coraz to bardziej zyskiwał na znaczeniu. W 1994 roku kolej wyłączono z eksploatacji ze względu na jej nieopłacalność - wówczas przewoziła drewno.
Dziś dzięki Fundacji Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej kursy na dwóch trasach zostały przywrócone i funkcjonują już jedynie w celach turystycznych. Kursować możemy pomiędzy Majdanem, a Balnicą - 9km oraz Majdanem, a Przysłupem - 11 km. W zimie druga trasa jest wyłączona z kursów.
Przejazd wąskotorową kolejką w Bieszczadach, to dla przyjezdnych spora atrakcja. W sezonie turystycznym w bieszczadzkim Majdanie ustawiają się całkiem spore kolejki do wagoników. Bilety dostępne są na miejscu jak i przez Internet. Dzieci do lat 3 korzystają za darmo.
Połonina Wetlińska i Połonina Caryńska - czyli najpiękniejsze bieszczadzkie Połoniny i szlaki turystyczne
Połoniny to bez wątpienia najczęściej wybierane miejsca na weekendowy wypad w Bieszczady. Stosunkowo łatwe szlaki, dobry dojazd i piękne widoki sprawiają, że Brzegach górnych skąd prowadzi czerwony szlak na Połoninę Caryńską od maja do września turyści kasy biletowe przy wejściu na szlak mają pełne ręce roboty. Dlatego jeśli tylko macie taką możliwość polecamy wziąć dzień lub dwa wolnego i wybrać się poza weekendem. Jeśli nie macie takiej możliwości, to aby uniknąć tłumów wybierzcie się jeszcze przed świtem. Wschody słońca nad połoninami Bieszczadzkiego Parku Narodowego wyglądają magicznie.
Zobacz: Bieszczady szlaki - najpiękniejsze szlaki w Bieszczadach
Wodospad na potoku Czartów Młyn
Kolejnym widowiskowym wodospadem w Bieszczadach jest wodospad Czartów Młyn. Jest on wyższy niż wcześniej wspomniany Wodospad Ostrowskich, jednak tutaj woda bardziej spływa po skałach niż spada pionowo w dół. Jego wysokość to około 6 metrów. Miejsce w jakim ulokowany jest wodospad jest niezwykle spokojne i w większości przypadków nie spotkacie tam żadnych turystów. A więc tylko dzika przyroda szum spadającej wody.
Pokazowa zagroda żubrów w drodze do Mucznego
Do Mucznego warto przyjechać przynajmniej z 3 powodów. Pierwszy i najważniejszy z nich to przepiękny szlak na Bukowe Berdo, który prowadzi właśnie z Mucznego. Kolejny powód to Leśniczówka Brenzberg - miejsce pamięci po dramatycznych wydarzeniach z 1944 roku i wieża na Jeleniowatym stojąca obok oraz zagroda żubrów. A więc wybierając się w tamte rejony warto odwiedzić wszystkie punkty. Pokazowa zagroda żubrów znajduje się przy drodze na kierunku Muczne - Stuposiany. Jako projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej jest kontynuacją hodowli żubrów, która w Bieszczadach ma swoje początki już w 1963 roku.
Zagroda umożliwia podziwianie tych ogromnych zwierząt w ich naturalnym środowisku na powierzchni około 7 hektarów. Znajdują się tu widokowe tarasy skąd będziecie obserwować żubry. Celem tego miejsca jest edukacja przyrodnicza oraz uatrakcyjnienie turystyczne regionu.
Żubry możecie oglądać bezpłatnie każdego dnia od 9:00 do 19:00.
Czytaj więcej: Pokazowa zagroda żubrów w Mucznem
Największa zapora wodna w Polsce
Zapora wodna w Solinie, to atrakcja, z którą Solina kojarzona jest już od dekad. Ta największa w Polsce hydrotechniczna budowla przyciąga turystów, którzy zarówno z zewnątrz jak i z wewnątrz mają możliwość zwiedzania. Jej wysokość sięga 82 metrów i rozciąga się na 664 metry długości. Jej budowa trwała 9 lat i była jedną z największych przedsięwzięć Polski XX wieku.
Jezioro Solińskie - "bieszczadzkie morze"
Jezioro Solińskie to atrakcja, której nikomu przedstawiać nie trzeba. Na równi z zaporą wpisało się na stałe jako element bieszczadzkiego krajobrazu, który nieoderwanie kojarzy nam się z tym regionem. Atrakcji wokół Jeziora Solińskiego jest naprawdę sporo.
Zobacz: Jezioro Solińskie i zapora w Solinie - sprawdzamy co robić nad bieszczadzkim morzem.
Kolejka gondolowa w Solinie z widokiem na Bieszczady
Kolejka gondolowa w Solinie to aktualnie główna atrakcja turystyczna regionu bieszczadzkiego. Oddana do użytku w 2022 roku stanowi aktualnie główny powód wizyty w Solinie dla większości turystów, którzy z zachwytem dzielą się licznie przeżyciami z przejazdu w mediach społecznościowych. Trudno się im dziwić jest to jedna z najpiękniejszych bieszczadzkich atrakcji, dzięki której Solina zdobyła jeszcze większy prestiż.
Park rozrywki Tajemnicza Solina czyli Biesy i Czady w akcji
Będąc w Solinie możemy również odwiedzić magiczną krainę legend i interaktywnych atrakcji. To zdecydowanie atrakcja dla całych rodzin. Specjalnie zaprojektowana wioska pozwala odkrywać legendy regionu i tutejszą kulturę. A tajemnicze postacie odkryją przed wami świat tajemnic, w którym wszystkie dzieci będą się dobrze bawić.
Serce w Bieszczadach
Największe serce w Bieszczadach znajduje się na stoku góry Suche Berdo obok Jeziora Myczkowskiego. Idealnym miejscem do podziwiania tego wyjątkowego wyrazu miłości, z którym wiąże się niesamowita historia, jest miejsce obok parkingu między Soliną, a Myczkowcami obok dawnego kamieniołomu w Bóbrce. Widok czerwonych krzewów ułożonych w jednoznaczny sposób na wielkim stoku za wodami jeziora chwyta za serce.
Zamek Sobień, czyli początek bieszczadzkiego zwiedzania
Jadąc w Bieszczady z północnej części regionu na samym wstępnie w bramie do Bieszczad znajdziecie ruiny średniowiecznego zamku Sobień. Zabytkowe ruiny znajdują się w miejscowości Manasterzec w rezerwacie Góra Sobień. Najciekawszym elementem ruin jest drewniany taras, z którego rozpościera się wspaniała panorama na zakole Sanu i Bieszczady. Obok wejścia na krótki szlak do zamku, znajduje się darmowy parking. Opis trasy jak i więcej informacji na ten temat znajdziecie w artykule Ruiny Zamku Sobień.
Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Sanocki skansen, to największy taki obiekt w Polsce stworzony zaraz po II wojnie światowej. I był to ruch w kierunku ocalenia i zachowania zanikających już wtedy lokalnych kultur i grup etnicznych jakie nigdzie indziej w kraju nie występowały. Podkarpacie swego czasu zamieszkiwane było przez sporo etniczno-religijnych grup, które dzięki pracy historyków i muzealników możemy dziś wspominać oglądając zachowane w bardzo dobrym stanie elementu architektury poszczególnych osad.
Niesamowitych walorów wizualnych obiekty te nabierają jesienią, kiedy liście zmieniają kolor na złoty.
Klasztor Karmelitów Bosych w Zagórzu
Wybudowany w 1730 roku zagórski klasztor od kilkunastu lat systematycznie przygotowywany jest dla turystów jako lokalna atrakcja. Aktualnie obiekt ten jest już w pełni do tego przystosowany. Jadąc w Bieszczady (podobnie jak ruiny zamku Sobień) warto odwiedzić dawny klasztor Karmelitów Bosych. Na jednej z wież klasztoru znajduje się punkt widokowy, a obok ruin znajdziecie Centrum Kultury Foresterium, które w multimedialny sposób przypomni wam dzieje klasztoru i jego mieszkańców. Ruiny znajdują się na malowniczym wzgórzu, na które prowadzi około 1 km alejka z ciekawie zaaranżowanymi stacjami drogi krzyżowej.
Opis trasy, ciekawe fakty historyczne jak i szczegóły dojazdu znajdziecie w artykule: Klasztor Karmelitów Bosych w Zagórzu.
Cudowne Źródełko w Zwierzyniu
W Zwierzyniu obok Myczkowiec znajduje się źródełko, którego woda według wierzeń lokalnej społeczności ma cudowną moc uzdrowienia. Każdego dnia zbierają się obok źródełka chętni po wodę. Często przychodzą z kilkoma sporymi zbiornikami, aby wziąć na zapas, cudownej wody nie może zabraknąć... Dlatego jeśli chcielibyście skorzystać musicie uzbroić się w cierpliwość.
Więcej informacji dostępnych jest w naszym artykule: Cudowne źródełko w Zwierzyniu.
Wieża widokowa na Jeleniowatym - czyli rzut okiem na ukraińską stronę Bieszczadów
Ścieżka do tej bieszczadzkiej atrakcji prowadzi przez las i ma swój początek obok Centrum Promocji Leśnictwa w Mucznem (duży drewniany budynek). Wieża zbudowana została w 2020 roku na wzgórzu Jeleniowatym i jest największą obecnie tego typu wieżą w polskich Bieszczadach. Z wieży dostępne są widoki zarówno na polskie szczyty Bieszczad jak i ukraińskie pasma gór. Tradycyjnie najpiękniejsze panoramy zastaniemy tu jesienią.
Zobacz więcej: Wieża widokowa na Jeleniowatym.
Sine Wiry - istnie bieszczadzki rezerwat
Rezerwat Sine Wiry położony jest na południe od zalewu solińskiego. Jedno z wejść na teren rezerwatu znajduje się w Polankach niedaleko parkingu. Trasa ścieżki z Polanek to około 2,5 km. Główną atrakcją rezerwatu jest przełom rzeki Wetliny, która na jego terenie przyjmuje widowiskowe postaci, a wody Wetliny malowniczo opływają liczne kaskady i progi skalne.
Bukowe Berdo jesienią - piękno gór w czystej postaci
Bukowe Berdo, to szczyt polskich Bieszczadów, który zdecydowanie warto odwiedzić jesienią. Przy odrobinie promyków słońca z pewnością nikogo nie rozczaruje. O tej porze roku, jest to jeden z najpiękniejszych szlaków turystycznych w Bieszczadach. Łatwa i dostępna trasa na jego szczyt oraz zapierające dech w piersiach widoki sprawiły że szlak ten znalazł się w naszym rankingu topowych atrakcji w Bieszczadach.
Jeziorka Duszatyńskie
Kolorowe jeziorka w Duszatynie, to jedno z wielu miejsc do którego powracał Jan Paweł II. W swoich bieszczadzkich wypadach był tu aż 4 razy i trzeba przyznać, że miał ku temu uzasadnione powody. Czerwony szlak z Duszatyna ukazuje prawdziwy majestat bieszczadzkich lasów i górskich potoków, a ostatni przystanek na szlaku w postaci kolorowych jeziorek zasługuje na uznanie. Tym bardziej, że autorem tego dzieła jest sama matka natura, która nieco ponad 100 lat temu dała początek Duszatyńskim Jeziorkom. Niesamowita historia powstania Jeziorek Duszatyńskich została przez nas już wcześniej opisana.
Zobacz: Jeziorka Duszatyńskie w Rezerwacie Zwiezło - Tajemnicze jeziorka w środku bieszczadzkiego lasu.
Jeziorko Bobrowe i platforma widokowa
Jeziorko Bobrowe, to kolejne malownicze jeziorko na jednym ze stoków Chryszczatej. Umiejscowione w okolicach dawnych wsi Huczwice i Sukowate jest kolejną już w tych okolicach naturalną atrakcją, przy której w 2014 roku zbudowano platformę widokową umożliwiającą obserwacje bogatą florę i faunę. teren Jeziorka Bobrowego to obszar zasiedlenia bobrów.
Krzemieniec Trójstyk granic
Do granic Polski możemy łatwo dotrzeć szlakiem na Małą i Wielką Rawkę, który następnie prowadzi na Krzemieniec i dalej do Trójstyku granic. Tak więc Idąc na Trójstyk jednocześnie odwiedzamy trzy bieszczadzkie szczyty. W tym rejonie Bieszczadów Polska swoją granicę dzieli z Ukrainą i Słowacją. Punkt ten oznaczony jest granitowym obeliskiem, na którym widnieją flagi wszystkich trzech państw. W miejscu tym znajduje się również Międzynarodowy Rezerwat Biosfery - Karpaty Wschodnie.
Punkt Widokowy w Parku Gwiezdnego Nieba
Bieszczady, to również idealne miejsce do obserwowania karpackiego nieba. Ze względu na niskie zanieczyszczenie sztucznym światłem można stąd zobaczyć obiekty na niebie, które będą niewidoczne w innych miejscach Polski. W Lutowiskach i Tarnawie Niżnej znajdują się dedykowane punkty widokowe gdzie - w otoczeniu niemalże czerni doskonałej - obserwować możemy 7000 ciał niebieskich czy fotografować drogę mleczną.
Bieszczadzkie torfowiska
W Bieszczadach znajduje się kilkanaście dużych torfowisk z czego jedynie kilka jest zagospodarowanych turystycznie i udostępnionych do odwiedzania. Torfowiska, do których możecie wejść mieszczą się w Tarnawie Niżnej, Tarnawie Wyżnej i Wołosatym.
Najpopularniejsze z torfowisk znajduje się w Tarnawie Wyżnej (na wschód od Ustrzyk Górnych). Znajdziemy tu drewniane ścieżki i mostki prowadzące po bogatym ekosystemie tej części regionu. Wycieczka w to miejsce z pewnością zadowoli wszystkich nieco bardziej interesujących się przyrodą. Dla pozostałych pozostają jeszcze ładne widoki na Halicz, Kopę Bukowską, Bukowe Berdo i Krzemień.
Więcej informacji o działaniach prowadzonych w obrębie bieszczadzkich torfowisk znajdziecie na stronie Bieszczadzkiego Parku Narodowego, bdpn.pl.
Muzeum Historii Bieszczad w Czarnej Górnej
Celem muzeum w Czarnej Górnej jest ochrona i gromadzenie przedmiotów związanych z Bieszczadami, które dziś maja wartość historyczną i edukacyjną. Podczas wycieczki do muzeum w Czarnej można obejrzeć m.in. pond 2000 eksponatów z XIX i XX wieku, a nawet z dawniejszych okresów. Znajdziemy tu podzielone tematycznie przedmioty codziennego użytku, narzędzia rolnicze i kowalskie, pamiątki wojenne z czasów I i II wojny światowej, zbiory dokumentów i wiele wiele więcej.
Szybowisko w Bezmiechowej Górnej
Ośrodek szybowcowy w Bezmiechowej Górnej w swoich początkach nosił nazwę Polskiej Akademii Szybownictwa. Istnieje już od 1929 roku i można śmiało powiedzieć, że jest kolebką polskiego szybownictwa. Działające tu obecnie lądowisko jest zarządzane i wykorzystywane przez Politechnikę Rzeszowską, która pod swoimi skrzydłami kształci zawodowych pilotów.
Przy odrobinie szczęścia będziemy tu obserwować startujące ze wzgórza szybowce majestatycznie rozpinające swoje skrzydła nad tutejszymi okolicami. Przy Akademickim Ośrodku Szybowcowym zarezerwujemy też pokój z widokiem na wzgórza Bieszczadów. Aktualnie tworzone jest tu również Obserwatorium Polskiej Agencji Kosmicznej.
Zobacz więcej: Szybowisko w Bezmiechowej.
Kamień Leski
Kamień Leski to atrakcja na drodze w Bieszczady znajdująca się we wsi Glinne w Górach Sanocko-Turczańskich. Najwyższy szczyt tej nietypowej formacji skalnej wznosi się ponad 20 metrów nad kulminację wzgórza.
O Kamieniu Leskim krąży sporo legend i opowieści. Pisali o nim nawet tacy artyści jak Aleksander Fredro.
Trasa do kamienia jest krótka i prosta, a darmowy parking znajduje się tuz przy drodze.
Zobacz również: Góry Słonne i najbardziej znane serpentyny w Polsce
Bieszczadzkie drezyny rowerowe w Uhercach Mineralnych
Drezyny rowerowe w Uhercach Mineralnych, to kolejna turystyczna atrakcja Bieszczadów. Należą one do największych tego typu drezyn w Europie. Jazda drezyną przypomina jazdę rowerem - pojazdy te napędzane są siłą mięśni. Pojedyncza drezyna składa się z dwuosobowej ławeczki, mechanizmu korbowego i kosza na bagaże. Dojeżdżając na miejsce należy wspólnie podnieść i obrócić drezynę, aby powrócić w drugą stronę.
Ze stacji w Uhercach mamy do wyboru cztery różne trasy, które ułożone są w taki sposób, aby mijać po drodze możliwie jak najwięcej ciekawych miejsc. Np. tunel kolejowy Kostrzyń czy Umocnienia Linii Mołotowa.
Jaskinia Jahybta - ukryta atrakcja w Bieszczadach
Rosolin to nieistniejąca już bieszczadzka wieś. Znajduje się na południe od Ustrzyk Dolnych i na wschód od Baligrodu. Ulokowana nad potokiem Czarny dziś już tylko odwiedzana ze względu na jedną, nietypową atrakcję - jaskinię. Ulokowana w dość przystępnym miejscu będzie na pewno ciekawym urozmaiceniem wycieczki.
Wodospad Ostrowskich - największy wodospad w Bieszczadach
Wodospad Ostrowskich w Wetlinie znajdujący się na potoku Słowiański. To jedyny wodospad w Bieszczadach o pionowym spadku wody, którego wysokość osiąga 5 metrów. Dojazd do wodospadu jest bardzo prosty, a ścieżka z parkingu krótka i przyjemna. Będąc w pobliżu z pewnością warto zajrzeć.
Dolina Sanu i widowiskowe meandry rzeki San
W Parku Krajobrazowym Doliny Sanu znajduje się 7 rezerwatów przyrody, obejmujących aż 5 torfowisk. Niskie zaludnienie tego obszaru sprawia, że jest to bogata pod względem roślin i zwierząt ostoja dla wielu rzadkich gatunków będących często pod ochroną. Celem tego Parku Krajobrazowego jest ochrona przepięknej Polskiej rzeki - San.
Obszar parku rozciąga się od źródeł Sanu w południowej części Bieszczad, aż do Jeziora Solińskiego. W wieku miejscach przy rzece San rozciągają się niesamowite widoki na krajobraz jej doliny, zakola i meandry. Doceniają to często fotografowie, którzy o świcie zajmują swoje stanowiska, aby utrwalać piękno budzącej się nad Sanem przyrody.
Szlak Architektury Drewnianej i Bieszczadzkie Cerkwie
Szlak Architektury Drewnianej, na obszarach Podkarpacia, to 1202 km trasy podzielonej na 9 krótkich odcinków, na których znajdziecie zabytki wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNSECO, głównie drewniane cerkwie, zabytkowe kościoły, a także elementy zabudowy wiejskiej, obiekty techniki zabytkowej i dworki.
Celem Szlaku Architektury Drewnianej jest ochrona unikatowego dziedzictwa kulturowego pogranicza Polski i Ukrainy oraz popularyzacja miejsc wszystkich obiektów znajdujących się na szlaku. Między innymi są to cerkiew grekokatolicka w Czerteżu czy zespół cerkiewny w Dobrej.
Na jednym ze szlaków Architektury Drewnianej mieści się Szlak Ikon Doliny Sanu dający możliwość zobaczenia unikatowych ikon - malowanych na drewnie obrazów sakralnych z XV i XVI wieku. Szlak Ikon Doliny Sanu ma 70 km, zaczyna się w Sanoku i kończy w Uluczu, przy najstarszej drewnianej cerkwi w Polsce.
Trasy rowerowe w Bieszczadach
Często okazuje się że dłuższe odcinki tras dostępne w Bieszczadach w drodze do poszczególnych miejsc i atrakcji są również świetnymi ścieżkami rowerowymi. Ponadto oszczędzamy mnóstwo czasu na poruszanie się tam gdzie pozostała część turystów maszeruje pieszo. Oczywiście nie zdobędziemy rowerem najwyższego szczytu Bieszczad, z trudem też byłoby przyjechać na dwóch kołkach pod Jeziorka Duszatyńskie. Jednak stosunkowo płaskie tereny jesteśmy w stanie pokonywać również rowerem.
Jednak jest w Bieszczadach sporo miejsc, do których z łatwością dotrzemy rowerem. Oto kilka bieszczadzkich tras rowerowych:
-
Transgraniczna Trasa Rowerowa z Komańczy do Medzilaborzec na Słowacji (ok. 20 km)
-
Z Leska na Słowacje Doliną Solinki i Sanu (Lesko - Uherce Mineralne - Myczkowce - Solina - Polańczyk - Bukowiec - Polanki - Dołżyca - Majdan - Liszna - Przełęcz nad Roztokami - Słowacja) - ok. 60 km
-
Chodak - przez Lutowiska (w stronę Ustrzyk Górnych) - Smolnik - Chmiel - do Rezerwatu Hulskie - (ok. 46 km)
-
Krótsze trasy: Lesko - Tarnawa Górna (7,6 km), Smolnik k. Mikowa - Rzepedź - (13 km), Wola Michowa - Baligród - (19 km), Smolnik - Dwernik - Sękowiec - Rajskie - (33 km), Komańcza - Prełuki - Duszatyn - (7 km)
Bieszczadzkie Szlaki Papieskie
Wycieczki górskie, spływy kajakowe i biwakowanie z młodzieżą, to sposoby aktywnego wypoczynku, jakie papież Jan Paweł II bardzo lubił. W Polsce jest wiele oznaczonych miejsc, którymi podążał. Powstają wciąż nowe oznaczenia szlaków, które przemierzał.
Popularne bieszczadzkie szlaki wiodą często przez tereny, przez które przechadzał się niegdyś ksiądz Karol Wojtyła, a później papież Jan Paweł II. Warto znać chociaż kilka z nich, aby idąc np. w drodze na Tarnicę pamiętać, że kiedyś szedł tam również ksiądz Karol Wojtyła.
„Uwrażliwienie na przyrodę i szacunek dla niej mogą sprzyjać rodzeniu się poczucia solidarności z ludźmi, których środowisko naturalne jest nieustannie zagrożone z powodu wyzysku, nędzy, głodu lub braku oświaty i opieki zdrowotnej. Jest obowiązkiem wszystkich, a w szczególności osób pracujących w sektorze turystyki, staranie się o to, aby te cele stały się rzeczywistością.” - Jan Paweł II
Ekomuzeum "W Krainie Bojków" w Zatwarnicy
Ekomuzeum, to głównie ścieżka przyrodniczo-historyczna o nazwie "Hylaty", ale też nieco historii, bo znajduje się tu drewniana chata stanowiąca muzeum z przedmiotami używanymi lokalnie w dawnych latach oraz miejscowy ośrodek kulturalny. Zakupimy tu różne pamiątki, ciekawe książki i przetwory domowej roboty.
Mijając drewnianą chatę idziemy dalej i przechodzimy obok potoku Hylaty, gdzie stał dawniej stary, wodny młyn, a nieco wyżej na górze potoku zobaczymy jeden z największych bieszczadzkich wodospadów.
Kolejnym ciekawym miejscem na trasie jest Dwernik Kamień (1004 m n.p.m.). Z jego skalnych szczytowych wypiętrzeń zobaczymy wyjątkową panoramę rozciągającą się pasmem polskich Bieszczadów, na której z łatwością dostrzeżemy takie szczyty jak Smerek, Mała i Wielka Rawka, połoniny, Magurę Stuposiańską, Tarnice i Bukowe Berdo, a jeśli dysponujemy lornetką dostrzeżemy również tamę i Jezioro Solińskie - stałe elementy bieszczadzkiego krajobrazu.
Muzeum Kultury Bojków w Myczkowie
Jeśli lubicie podróże historyczne do krain dawnych kultur i osad, Muzeum Kultury Bojków będzie dla Was idealną propozycją. Poczujecie tu klimat dawnego świata Bojków, poznacie ich kulturę i historyczne fakty. Oprócz unikalnych strojów i haftowanego płótna będziecie mogli obejrzeć pamiątkowe przedmioty należące kiedyś do właścicieli miejscowych osad i dworów.
Prowadzone tutaj warsztaty pozwalają nauczyć się wykonywać tradycyjne ozdoby świąteczne, prawdziwe bojkowskie naczynia z gliny oraz tradycyjne dania, których później sami spróbujecie.
Dodatkową atrakcję stanowi znajdująca się obok "Galeria u Bojków", gdzie napijecie się prawdziwej bojkowskiej kawy i herbaty.
Bieszczadzki worek i Źródła Sanu
Oprócz znanych bieszczadzkich szlaków turystycznych w naszej liście proponujemy też nieco bardziej wyszukane i niebanalne miejsca jak "bieszczadzki worek". To najbardziej dzikie, czyste i najrzadziej odwiedzane miejsce w obrębie polskiej części Bieszczad i jednocześnie najbardziej wysunięty na południe rejon Polski.
Tak więc jeśli chcielibyście odkryć prawdziwe dawne Bieszczady, pełne tajemniczych miejsc i nieistniejących wsi, odkryć historię kolejki bieszczadzkiego worka, szlak przez te tereny jest dla Was!
Na trasie przemierzamy dolinę górnego Sanu, trzy wsie których obecnie już nie ma (Sianki, Bukowiec, Beniowa), ruiny folwarku Stroińskich, tajemniczy grób Hrabiny oraz źródła Sanu znajdujące się na końcu szlaku.
Ciekawa historia bieszczadzkiego worka opisana jest na tablicy informacyjnej znajdującej się przy wejściu na szlak. Polecamy zapoznać się, gdyż jest zaskakująca i bardzo ciekawa.
Po zostawianiu samochodu na parkingu w Bukowcu zostaje nam 10 km szlak w jedną stronę, niesamowicie dzikich i tak odludnych terenów, że nie zaglądają tu nawet największe bieszczadzkie zakapiory.
Muzeum Przyrodnicze Bieszczadzkiego Parku Narodowego
Przyrodnicze muzeum Bieszczadzkiego Parku Narodowego, to miejsce w którym można stanąć oko w oko z największymi drapieżnikami Bieszczad i mieć pewność, że wyjdzie się z tego cało.
W muzeum zobaczycie rośliny i zwierzęta występujące w Bieszczadach, dzięki czemu lepiej poznacie bieszczadzką przyrodę bez konieczności pokonywania kolejnych przewyższeń. Obok muzeum funkcjonuje też Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny Bieszczadzkiego Parku Narodowego, dzięki temu wiedza przekazywana w muzeum jest zawsze aktualna.
Wystawy jakie zobaczymy na miejscu dotyczą między innymi zagadnień paleontologii, geologii Bieszczadów w kontekście Karpat, hydrologii, geomorfologii, klimatu panującego w Bieszczadach. Oczywiście nie zabraknie też wystaw ze świata zwierząt i roślin.
Muzeum znajduje się w Ustrzykach Dolnych, otwarte jest od wtorku do soboty w godz. od 9:00 do 17:00, a w niedzielę od 9:00 do 14:00.
Tarnica - Najwyższy szczyt w Polskich Bieszczadach
Najwyższy bieszczadzki szczyt po polskiej stronie to Tarnica (1346m n.p.m.). Jej obecność na ziemiach Polski zawdzięczamy profesorowi Stanisławowi Leszczyckiemu, podobnie zresztą Halicz i Rozsypaniec.
Profesor Leszczycki był wybitnym geografem, który dzięki ogromnej wiedzy i determinacji w 1945 roku "zatrzymał" najpiękniejsze szczyty w Bieszczadach dla Polski.
Na Tarnicę można dojść na wiele sposobów, najkrótszy szlak, to szlak niebieski i prowadzi z Wołosatego. Jednak jeżeli chcemy przejść najciekawszymi szlakami, warto zdecydować się na czerwony szlak z Ustrzyk Górnych lub (również czerwony) z Wołosatego.
Na Tarnicy znajduje się wielki metalowy krzyż i jest to już trzeci z kolei krzyż w tym miejscu. Więcej na temat samego krzyża, dostępnych szlaków i porad przydatnych podczas planowania wycieczki pisaliśmy w obszernym artykule: Tarnica - Najwyższy szczyt Bieszczadów.
Muzeum Wypału Węgla Drzewnego
Choć wypalanie węgla drzewnego posiada długą tradycję, to widok dymiących retort jest rzadko spotykany, a zawód węglarza już praktycznie nie istnieje. Jednak w związku z dużymi zasobami drzewa bukowego, które przez wiele lat służyło do produkcji węgla drzewnego, stworzone zostało muzeum obrazujące ten proces.
Mapa - oznaczenie ciekawych miejsc w Bieszczadach
Noclegi w Bieszczadach
Na terenie Bieszczadów znajdziecie całą gamę obiektów noclegowych oferujących swoje "4 ściany". W zależności od oczekiwań możecie zdecydować się na Solinę lub Polańczyk - będzie to dobry wybór jeśli planujecie dłuższy wypoczynek nad Jeziorem Solińskim, a spore tłumy nie są dla was problemem. Działa tu od lat duże uzdrowisko i sporo luksusowych hoteli i pensjonatów. Pasjonaci bardziej kameralnych klimatów bez problemu znajdą pojedyncze domki z widokiem na zalew. Jednak nocleg należy tutaj rezerwować z wyprzedzeniem, gdyż ze względu na spore oblężenie, zostawiając rezerwację na ostatnią chwilę może być z tym problem.
Wetlina, Brzegi Górne, Ustrzyki Górne, Wołosate - to miejscowości, na które warto zdecydować się wówczas, gdy w Bieszczady jedziemy z zamiarem zdobywania górskich szczytów. Są to idealne bazy wypadowe na wszystkie najpopularniejsze bieszczadzkie szlaki.
Z Wetliny będziemy mieli blisko na Przełęcz Orłowicza, do Wodospadu Ostrowskich i Rabią Skałę.
Z Brzegów Górnych i Ustrzyki Górnych z łatwością dotrzecie na Małą i Wielką Rawkę, Krzemieniec i Trójstyk granic oraz Połoninę Wetlińską i Caryńską.
Natomiast Wołosate to świetny wybór jeśli chcemy mieć blisko na Tarnicę, Halicz, Rozsypaniec i Szeroki Wierch.
Klimat i pogoda w Bieszczadach
Planując wypad w góry niezależnie czy chcemy jechać w Bieszczady, Tatry, czy w Pieniny, należy zawsze sprawdzić zapowiadaną pogodę i warunki na szlakach. Zwłaszcza jeśli planujemy wypad zimą. Jeśli szlaki są zasypane, a grubość pokrywy śnieżnej duża, na szlaki się nie wybieramy.
W zimie warto mieć ze sobą raki, w innym wypadku wejście na szczyt może graniczyć z cudem, nie wspominając już o kwestii bezpieczeństwa.
Pogoda w Bieszczadach potrafi szybko się zmieniać i nawet jeśli latem dzień jest słoneczny i gorący, należy spodziewać się, że po wejściu na szczyt temperatura będzie znacznie niższa, a wiatr sporo silniejszy.
Aktualne warunki pogodowe dostępne są m.in. na stronie bieszczady.gopr.pl
Ważne zasady Bieszczadzkiego Parku Narodowego
Bieszczady to góry wyjątkowe, a klimat jaki panuje na tutejszych szlakach sprawia, że co roku w okresie turystycznym są często odwiedzane. Jednak na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego obowiązuje regulamin, którego zasad nie można łamać. Oto kilka rzeczy, których nie wolno nam robić:
-
zbierać grzybów
-
wprowadzać psów
-
łowić ryb
-
zaśmiecać terenu
-
schodzić z oznakowanych szlaków turystycznych
Na górskich szlakach nie można również przekraczać granic, a więc poruszamy się wyłącznie po polskiej stronie. Przed zaplanowaniem pobytu, warto wcześniej zapoznać się z całym regulaminem dostępnym na stronie bdpn.pl.
Najpopularniejsze bieszczadzkie miejscowości
Brzegi Górne
Miejscowość z której będziecie mieli najbliżej do najpopularniejszych szlaków w Bieszczadach.
Cisna
Tutaj bez problemu znajdziecie knajpę, w której poczujecie prawdziwy klimat zakapiorskich Bieszczadów. A szlak na Małą Rawkę będzie Was kusił przez cały pobyt.
Lutowiska
Podczas Wakacji w Bieszczadach znajdziecie tu klimatyczne i gościnne szkolne schronisko oraz dwa punkty widokowe, z czego jeden koniecznie musicie odwiedzić.
Tarnawa
To wieś położona w Bieszczadach wysokich, w której dominują pola łąki i dzika przestrzeń.
Wetlina
Powiedzieć Wetlina, to tak jakby powiedzieć Wodospad Ostrowskich.